OVER POCKETSTRIPS

de SpinPas op! Slipgevaar!
Welkom, treedt binnen in een wereld aan de rand van de goede smaak, in de marge van het stripgebeuren, in het schemergebied van de kwaliteit. Doet u wel even de zaklamp aan s.v.p., er slingert hier namelijk van alles rond dat lang geen daglicht zag. Geen onderzoeker, wetenschapper of handelaar heeft in deze uithoek een blijvende post ingericht, u begeeft zich nu op een terrein waar het verschil tussen herbruikbaar materiaal en restafval moeilijk te zien is.

Gelukkig is er deze site, als gids langs glibberige partijen en onverwachte pracht. Op avontuur in de krochten van het beeldverhaal, waar voor moderne experience hunters genoeg bijzonders te ontdekken valt. Nee, voor het grote publiek is het niet (meer) weggelegd, deze entertainment producten van een voorbij tijdperk. We kunnen het ons nog amper voorstellen, dat maar een paar decennia geleden hele generaties opgingen in de spanning en sensatie van wat we nu de pocketstrips noemen. En toch is het zo: pocketstrips als bron van avontuur, romantiek en actie voor een groot publiek dat nog geen Nederland 1 kende, laat staan SBS 6, RTL of Veronica. Geen Fear-Factor, Prison Break of Boer Zoekt Vrouw.

Zoals veel kinderen van hun tijd, kunnen de strips bij verschijnen weinig waardering oogsten bij de overheid en in het onderwijs. Verboden leesvoer, of op z'n minst ongewenst. Na de teloorgang eind jaren '70 verdwijnen ze zelfs vrijwel volledig uit beeld, tot Hans Matla zich er in 1998 toe waagt om ze op te nemen in De Negende Dimensie, de 9e editie van de officiële stripkatalogus. Hij spreekt daarbij eerst van 'pulpstrips': "Deze meestal op pocketformaat uitgebrachte stripboeken kennen verschillende genres: er bestaan romantische, erotische en gewelddadige verhalen, terwijl ook griezel-, oorlogs- en westernverhalen in uitputtende rijen zijn verschenen." Pocketstrips is daarom een betere benaming dan pulpstrips, dat vooral het goedkope wegwerp karakter benadrukt. Matla lijkt zelf ook een voorkeur voor die term te hebben, want in zijn lijstje Definities ontbreekt de term pulpstrips, maar is wel 'Pocket' opgenomen: "Ongekartonneerd stripboek, ongeveer op staand A5-formaat (21 x 15 cm)".

de SpinUit het oog, uit het stripschap
Een gestage stroom pocketstrips spoelt dus in de jaren '60 en '70 over de markt, door de handen van de generaties voor wie dit jeugdjaren zijn. Zo vormen ze een bron van nostalgie voor velen die er hun eerste zakgeld aan uitgeven. Aanvankelijk te vinden in elke kiosk, sigarenwinkel en boekhandel, verdwijnen ze na de teloorgang zelfs bij de stripspeciaalzaken uit beeld. Dat is geen kwestie van een oordeel over de kwaliteit, maar van marketing: er is eenvoudigweg teveel in omloop om de schapruimte te rechtvaardigen. Een redelijke winstmarge is er niet mee te behalen. Daarom zijn pocketstrips het domein geworden van de jager/verzamelaar op rommelmarkten, die met het lijstje in de hand stug volhoudt om de gewenste reeksen compleet ('vol' in het verzamelaars jargon) te krijgen. Het handzame formaat nodigt uit tot verzamelen, maar ook het feit dat er geen nieuw werk meer verschijnt. Alles is af, het hoeft nog slechts gevonden worden.

Op dit onderdeel van deze site daarom een overzichtje van de series pocketstrips zoals die her en der door liefhebbers bij elkaar gesprokkeld worden. Sommige series horen hier (door hun formaat) eigenlijk niet thuis, maar worden er door verzamelaars toch zo'n beetje bij gerekend. De grote groep erotische pocketstrips ( 'strips voor volwassenen') is daarentegen weer niet opgenomen, vooral omdat veel verzamelaars daar een grens trekken. Ze verzamelen vaak het een, of juist het ander. De hier opgenomen selectie is niet het definitieve overzicht, meer een soort Best Guess. Voor wie vindt dat er iets ontbreekt, of juist weg of anders moet: mail gerust.

Stuur mail aan Ben Kamphuis.